ခ်င္းျပည္ကအပင္မ်ား. နံသာနီပင္နဲ႔ ေရြးႀကီးပင္

ခ်င္းျပည္ကအပင္မ်ား.
နံသာနီပင္နဲ႔ ေရြးႀကီးပင္
တေန႔က ဌာနက ဆရာေလး ဦးဗန္ဗ်တ္လြယ္က နံ႔သာနီပင္ အပင္ေပါက္ေလးေတြရႏုိင္တယ္ ဆရာ ရြာမွာ အပင္ေပါက္တပင္ ၁၀၀၀ က်ပ္ဆုိၿပီး ဖုံးဆက္လာပါတယ္။ နံ႔သာနီပင္ဆုိတာ အလြန္႐ွားလွတာမုိ႔ ၃ ပင္၀ယ္ခဲ့လုိ႔ ခုိင္းလုိက္မိတယ္။ ဌာနမွာစုိက္ရေအာင္လုိ႔ေလ၊ ေနာက္ရက္ အပင္ေပါက္ေလးေတြေရာက္လာေတာ့ နံ႔သာနီပင္မဟုတ္ဘဲ ေရြးႀကီးအပင္ေပါက္ေလးေတြျဖစ္ေနတာကုိ ေတြ႔ရတယ္။ ဒီဖက္အရပ္က ေရြးႀကီးနဲ႔နံ႔သာနီကုိ ေရာေထြးေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ ေရြးႀကီးပင္ရဲ႕ သိပၸံအမည္က Adenanthera pavonina L., Sp.Pl.384.1753. ျဖစ္ၿပီး မ်ဳိးရင္းက ကုကၠဳိမ်ဳိးရင္း Mimosaceae ထဲကပါ၊ ျမန္မာလုိ ေရြးႀကီး ေခၚ ေရြးနီလုိ႔ေခၚၿပီး English name အားျဖင့္ Coral wood bead tree ေခၚၾကပါတယ္ ပန္းပြင့္ခ်ိန္က August. ကေန December လအထိပါ၊ အပင္ႀကီးမ်ဳိးျဖစ္ၿပီး အကုိင္းအခက္ေတြက ရင့္မာလာရင္ ၀ါညဳိေရာင္သန္းလာပါတယ္၊ အရြက္က ၂ ဆင့္ငွက္ေမႊးရြက္ေပါင္းျဖစ္ၿပီး ရြက္မႊာ ၄ ခုကေန ၁၁ ခုအထိပါတတ္ပါတယ္ ထူး ျခားခ်က္ကုိေျပာ ရင္ရ ႐ြက္မႊာအရင္းေလးေတြက မညီၾကပါဘူး။ ပန္းခုိင္ ၾကားထြက္ ထိပ္ထြက္ spiciform raceme ပုံစံပါ ၊ ရင့္မာျခင္းကုိလုိက္ၿပီး အ၀ါေရာင္ကေန အျဖဴေရာင္ေျပာင္းတတ္ပါတယ္၊ ပန္းပြင့္ေလးေတြကေတာ့ အရမ္းေသးငယ္လွၿပီး ပန္းခုိင္တခုမွာ ေရတြက္မရေလာက္ေအာင္ မ်ားစြာပါပါတယ္။ ပြင့္ဖတ္ ပြင့္ခ်ပ္ ၅ ခုစီပါေပမဲ့ ၀တ္ဆံဖုိ ၁၀ ခုထဲပါတာကလည္းထူးျခားလွတယ္၊ အသီးကေတာ့ပုံမွာျပထားတဲ့အတုိင္း linear-falcate ပုံစံပါ။ ရင့္မဲ့ရင္ တြန္႔လိမ္ၿပီး အက္ကြဲပါတယ္။ အေစ့က အသီးေတာင့္ တခုမွာ ၈ ေစ့ကေန ၁၀ ေစ့အထိပါပါတယ္ ။ အသီးအညႇာကထင္႐ွားလွတယ္၊ အေစ့အေရာင္ကေတာ့ စြဲမက္ဖြယ္ scarlet -red colour ပါ။ ေရြးႀကီးပင္ဟာ Myanmar, India, Thiland, Malaysia, China, Ceylon , Tropical Asia မွာမွာ ေပါက္တယ္လုိ႔ Dassanayake 1980 ရဲ႕ Flora of Ceylon. ထဲမွာေဖာ္ျပထားပါတယ္၊ အသုံးျပဳပုံအေနနဲ႔ေတာ့ အနီေရာင္ဆုိးေဆးကုိ သစ္သားမွထုတ္ယူႏုိင္တယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ လူတုိင္းသိတဲ့အခ်က္တခုကေတာ့ေရြးႀကီးေစ့ကုိ ေရႊခ်ိန္တဲ့ေနရာမွာသုံးတာပါဘဲ။ မေလးမွာေတာ့ ဒီအပင္ကုိ saga လုိ႔ေခၚေ၀ၚၾကပါတယ္။ အ႐ွင္နာဂသိမ္ေဆးက်မ္းတြင္မူ အေစ့မႈန္႔ကုိလိမ္းေသာ္ အနာအဖုမ်ားအျမန္မွည့္၏ အရြက္ျပဳတ္ရည္သည္ အဆစ္အဆက္တုိ႔၌ျဖစ္ေသာ ေလ ၀ါတရက္နာ ခါး၌ျဖစ္ေသာ ေလတုိ႔ကုိေပ်ာက္ေစ၏ ျပဳတ္ရည္ကုိ ၾကာ႐ွည္စြာေသာက္ခဲ့ေသာ္ ကာမအားကုိတုိးေစ၏ ထုိ႔ျပင္အူတြင္ျဖစ္တတ္ေသာ ေသြးယုစီးျခင္း ဆီးနဲေရာ ေသြးပါျခင္းတုိ႔ေပ်ာက္ကင္းေစ၏ လုိ႔ေရးသားထားတာမွတ္သားရပါသည္၊
တကယ္ေတာ့ ေရြးနီပင္နဲ႔ နံ႔သာနီပင္ ကုိ လြဲမွားေနျခင္းက အဆန္းေတာ့မဟုတ္လွပါ ဆရာေတာ္၏ က်မ္းထဲမွာပင္ ထုိ ၂ ပင္ကုိ လြဲမွားခဲ့ဖူးေၾကာင္း ေရးသားေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။ နံ႔သာနီပင္အမွတ္နဲ႕၀ယ္လာတဲ့ အပင္ဟာ တကယ္တန္းၾကေတာ့ ေရြးပင္ျဖစ္ေနတာကုိလည္း ဆရာေတာ္က႐ွင္းျပထားပါတယ္။ ေရြးနီကုိ သကၠတ ဘာသာစကားျဖင့္ရကၠသာရ ေခၚ အႏွစ္အနီပင္ ရတၱဗီဇ ေခၚ အေစ့နီပင္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ထုိ႔အတူ နံ႔သာနီပင္ကုိလည္းရကၠသာရ ၊ ရတၱဗီဇ လုိ႔ သၠတ ဘာသာစကားျဖင့္ေဖာ္ျပထားရာ ဤ ၂ ပင္သည္ အတူတူပင္လုိ႔ ေရာေထြးႏုိင္ျပန္ပါတယ္။္
တကယ္ေတာ့ နံ႔သာနီပင္သည္ ပိေတာက္ မ်ဳိးႏြယ္Family Fabaceae သာျဖစ္ၿပီး သိပၸံအမည္မွာ
ေPterocarpus santalinus L., ျဖစ္ခါ Red sandalwood. လုိ႔ သိၾကပါတယ္၊ အမ်ားအားျဖင့္ India မွာဘဲ႐ွိတတ္ၿပီးစံနစ္တက်ထိမ္းသိမ္းထားခံထားရတဲ့အပင္ပါ။ အျခားႏုိငိငံေတြကုိအသယ္မခံပါဘူး။ အပြင္ပုံစံက တကယ့္
ြ႔ပိေတာက္ပန္းနဲ႔တူေနပါတယ္၊မသိရင္ ပိေတာက္ပင္ပါဘဲ။ အရာအားလုံး အေတာ္မ်ားမ်ား တူေနေသာ္လည္း ရြက္မႊာအေရအတြက္ ကြဲျပားပါသည္ ပုံမွာၾကည့္ပါ နံ႔သာနီမွာ ရြက္မႊာ ၃ ခုသာပါသည္ကုိျမင္ႏုိင္မွာပါ။ ပုံကုိ Fame ကထုတ္တဲ့ medicinal plants စာအုပ္ထဲက ယူထားပါတယ္။ ဒီအပင္ရဲ့ native ကတာ့ India ႏုိင္ငံကပါ။ နီေပါႏုိင္ငံမွာေတာ့ sandlewood ဟာ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားေစေသာ ေမွာင္ခုိကုန္စည္တမ်ဳိးလည္းျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ တ႐ုပ္ဖက္ကုိ ေမွာင္ခုိတင္သြင္းေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္၊ သမုိင္းေၾကာင္းမွာေတာ့ တ႐ုပ္ျပည္ ming ႏွင့္ Qing မင္းဆက္ကတည္းက အသုံးျပဳခဲ့တယ္လုိ႔သိရပါတယ္။ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္မ်ားကေတာ့ ဒီအသားဟာ ႐ုိးရာအရ အေလးအျမတ္ထားရေသာ သစ္သားလုိ႕့ ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးမ်ားႏွင့့္ ဇတ္ျမင့္ ဟိႏၵဴလူမ်ဳိးမ်ားသာ အသုံးျပဳၾကၿပီး ဘာသာေရးဆုိင္ရာ ပြဲေတြမွာ အထူးအေလးထားအသုံးျပဳၾကတာပါ။ India ဖက္ကလာတဲ့ နံ႕သာနီ အသားေတြထဲမွာ တခါတေလ ေရြးႀကီး ပင္ရဲ႕အသားမ်ားေရာေထြးပါလာတတ္တယ္လုိ႕ မိတ္ေဆြတဦးကေျပာျပပါတယ္။ သစ္သားကုိ ၀ါဂြမ္းစနဲ႔ပြတ္ဆြဲၾကည့္ရင္ အနီေရာင္သန္းေနတတ္ၿပီး စူး႐ွရနံ႔ျပင္းတယ္ဆုိပါတယ္၊ ေရြးႀကီးသားမွာ အဲဒီသတၱိ မ႐ွိပါဘူး။ ဒီအသားကုိေရစိမ္ရင္လည္း အနီေရာင္ အရည္မ်ားထြက္ပါတယ္။ တန္ဖုိးႀကီးလြန္းလွတဲ့ ဒီသစ္သားေၾကာင့္ ဒီအပင္ဟာ ခုတ္ယူသတ္ျုဖတ္ျခင္းခံေနရၿပီး Endangered species အျဖစ္သတ္မွတ္ျခင္းခံထားပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ ေစ်းအလြန္တန္ပါတယ္ တုိင္းရင္းေဆးေဖၚ္စပ္ရာမွာ အေရးပါေသာ ေဆး၀င္ပစည္း တခုပါဘဲ။ ကေလးတကၠသုိလ္ ေရာက္စက မိတ္ေဆြေတြအမွာဆုံးပစၥည္းတခုကေတာ့ နံ႔သာျဖဴ ယပ္ေတာင္ျဖစ္ၿပီး တေျခာင္းကုိ အနဲဆုံး ၂၀၀၀၀ ကေန ၃၀၀၀၀ ေလာက္တန္တာမုိ႔ ခတ္မဆိပ္ေနရပါတယ္။ လစာနဲ႔မေလာက္ေတာ့ ေစ်းေမးၿပီး အျခားဟာေလးေတြေပးရတာေပါ့။ နံ႔သာနီ နဲ႔ နံ႕သာျဖဴက အပင္ မတူပါဘူး။ နံ႕သာယပ္ေတာင္ ေမာင့္လက္ေဆာင္ေတာ့ ေပးျခင္ပါတယ္ကြယ္