ျမန္မာနုိင္ငံ ရဟႏၲာနွင့္ ရဟန္းထူးမ်ား
.မေနာမယ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ******************************
ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးကား ပခုကၠဴျမိဳ႕နယ္ ျမိဳင္ျမိဳ႕အေပါင္း ေခါင္းကဲြေက်းရြာေန ခမည္းေ
တာ္ ဦးစံေဘာ္ မယ္ေတာ္ ေဒၚမိန္းကေလးတို႔မွ ေမြးဖြားသည့္ သားသမီးသုံးဦး အနက္ ဒု
တိယသားေတာ္ျဖစ္ပါသည္။ အၾကီးဆုံးက အစ္မၾကီးျဖစ္၍ တတိယသားေ္မွာ မင္းကြန္းေ
တာင္ရိုး အရိယာမဂၢင္ေခ်ာင္ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး ဦးအရိႏၵမ (အဂၢမဟာပ႑ိတ)ျဖစ္သ
ည္ဟု သိရပါသည္။
တစ္ေနတာရသမ်ွ ျဖစ္လာသမွ်ေသာ ဆြမ္းျဖင့္သာ မွ်တေအာင္ ဘုဥ္းေပးေတာ္မူပါသည္။
အပိုအလွ်ံမ်ား ၾကိဳတင္သိုးမီွးထားမႈ မျပဳလုပ္ပါ။ ရံခါ သတ္သတ္လြတ္ ရံခါ မီးလြတ္တို႔ကို
လပုိင္းရက္ပိုင္းအားျဖင့္ ဘုဥ္းေပးေတာ္မူ၍ သႏၲဳ႒ိ သေလႅခတရားမ်ားကို ပြားမ်ားေတာ္မူ
သည္။
ေဆး
~~~~
ဝါဠဳကယႏၲရား တစ္ဖုံႏွင့္ ထုံ ျပဒါးတစ္အိုးတို႔ကို အျမဲတမ္းထားေတာ္မူလ်က္ အလိုရွိသည့္
အခါ ေဆးအျဖစ္ျဖင့္လည္းေကာင္း ေလာကီကိစၥမ်ားအတြက္လည္းေကာင္း အသုံးျပဳေတာ္
မူပါသည္။
ေက်ာင္း
~~~~~
တိုင္တစ္လုံး ဒိုင္းရွစ္ေခ်ာင္း သက္ကယ္မိုး သုံးဖက္ျမင္ တစ္ဖက္ထရံက်ဲကာ ဝါးၾကမ္းခင္း ဝ
ါးလုံးကို ေခါင္းအုံးျပဳလ်က္ ထီသဏၭာန္ ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ ထီးျဖဴရံ၌ အျမဲသီတင္းသုံးပ
ါသည္။ တရားေဟာဌာနလည္းျဖစ္ပါသည္။
အလယ္မွတိုင္ကို အျဖဴ အနီ အနက္ အဝါဟူေသာဓာတ္ၾကီးေလးပါး အမွတ္အသား အေရ
ာင္မ်ားကို သေဘၤာေဆးျဖင့္သုတ္လိမ္း၍ ကသိုဏ္းရႈေတာ္မူပါသည္။
ထီးျဖဴရံု ဒါယကာမွာ မႏၲေလးျမိဳ႕ ဆိုင္းတန္းရပ္ ဆီကုန္သည္ ဦးသဲြ႔ ေဒၚပု သမီးမေသာင္း
ညြန္႔, သား ေမာင္ဝင္းစိန္တို႔ျဖစ္ၾကပါသည္။ ေရွးမူမပ်က္ ဆက္လက္၍ ထိန္းသိမ္းထားပါ
သည္။ တိုင္တစ္လုံးတည္ထားျခင္းမွာ သံသရာဝဋ္မွ လြတ္ရာဌာနဟူသည္ နိဗၺာန္မွတစ္ပါး
အျခားမရွိဟု သိေစေတာ္မူလိုရင္းျဖစ္ပါသည္။ ဒိုင္းရွစ္ေခ်ာင္းထားျခင္းသည္ ထို နိဗၺာန္သို႕
ေရာက္ေၾကာင္းက်င့္စဥ္မွာ မဂၢင္ရွစ္ပါး မဇိၩမ ပဋိပဒါ က်င့္စဥ္မွတစ္ပါး အျခားမရွိဟု သိေစ
ေတာ္မူပါသည္။ အေရာင္ေလးမ်ဳိးျဖင့္ သုတ္လိမ္းထားျခင္းမွာ မဇၩိမပဋိပဒါ က်င့္စဥ္ျဖင့္သာ
သစၥာေလးပါးတို႔ကို သိစြမ္းနိုင္သည္ဟု သိေစျခင္းျဖစ္ပါသည္။ သက္ကယ္ျဖင့္ မိုးထားျခင္း
သည္ ဤထီးျဖဴရံုမွေန၍ သတၱဝါတို႔၏ အသက္ကို ကယ္တင္မည္ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို
သိေစပါသည္။
တစ္ဖက္ကာရံ၍ သုံးဖက္ဖြင့္ထားျခင္းသည္ ငါ ငါ့ကိုယ္နွင့္ တိစိဝရိတ္ သကၤန္းမွတစ္ပါး အ
ျခားဘာမ်ွမရွိဟု သိေစပါသည္။ အာဝါသ ပလိေဗာဓျဖတ္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဒါယကာ ဒါယိ
ကာမတို႔က ေက်ာင္းသစ္မ်ား ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းလိုပါက တစ္ခန္းပတ္လည္ နွစ္ခန္းပတ္လ
ည္ စသျဖင့္ ေက်ာင္းငယ္မ်ားကို ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းေစပါသည္။
ၾကီးၾကီးမားမား,ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းလိုေသာ ဒါယကာ ဒါယိကာမ
မ်ား ေပၚေပါက္လာပါက 'ေဟ့ ေမာင္အရိႏၵမထံ သြားသူက အေနေကာင္းေနခ်င္ အစားေ
ကာင္း စားခ်င္တယ္ကြ'ဟု ဆိုမိန္႔ေတာ္မူျပီး ညီေတာ္ထံ လႊဲေျပာင္း ေဆာက္လုပ္ေစပါသည
္။
ေက်ာင္းအလွဴခံပုံ
~~~~~~~~~~~
ေက်ာင္းငယ္မ်ားကို အလွဴခံေတာ္မူရာ၌ ဓာတုဒိၵႆနည္းျဖင့္ အလွဴခံေတာ္မူပါသည္။ စတုဒိသာ
မဟုတ္ပါ။ ဓာတုဒိၵႆဆိုသည္မွာ ရည္ရြယ္ခ်က္ေလးမ်ဳိးဟုဆိုပါသည္။
၄င္းေက်ာင္း၌ ဘုရားထားလ်ွင္ ဂႏၶကုဋိ
ဘုန္းၾကီး ရဟန္း သာမေဏတို႔ေနလ်ွင္ ေက်ာင္း
ဥပုသ္သည္ သူေတာ္စင္ သီလရွင္တို႔ေနလ်ွင္ ဇရပ္
လူပုဂၢိဳလ္တို႔ ေနလ်ွင္ အိမ္
ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ေလးမ်ဳိးတို႔ျဖင့္ လွဴဒါန္းၾကရပါသည္။ သို႔မွသာ ၄င္းအေဆာက္အ
ဦး မည္သည့္ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးေနေန အျပစ္ကင္းမည္ျဖစ္ပါသည္။ အေျမာ္အျမင္ ၾကီးလွပါသည္။
ကိုယ္ပိုင္ အျဖစ္ျဖင့္ အလွဴမခံရံုမွ်မက ရဟန္းဆိုသည္မွာ အမာမက အပရိဂၢဟ ကိုယ္ပိုင္ပစ
ၥည္း မရွိရ, သိုမီွး သိမ္းဆည္းျခင္း မျပဳရဘူးကြာဟုလည္း မိန္႔ေတာ္မူပါသည္။
ဂႏၴဓူရ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
ေအဒီ ၁၉၀၂ ခု (၁၂၆၄ ခုနွစ္) ဆရာေတာ္ၾကီးသည္ ရဟန္း ၅ ဝါ တိုင္ေအာင္ က်မ္းတတ္
အေက်ာ္အေမာ္ ဆရာေတာ္တို႔ထံ၌ ပိဋကက်မ္းစာမ်ားကို သင္ယူခဲ႔ေၾကာင္း သိရပါသည္။
ေအဒီ ၁၉၁၂ ခု (၁၂၇၄ ခုနွစ္) ရဟန္း ၁၅ ဝါရသည့္ တိုင္ေအာင္ ေန႔ ည မျပတ္ စာေပက်မ္
းဂန္မ်ားကို ပို႔ခ်ေပးေတာ္မူသည္။ စာေပ ပုိ႔ခ်ေတာ္မူရာ၌လည္း မ်ားေသာအားျဖင့္ နိႆယ မ
ကိုင္မူ၍ နိႆယလြတ္ ပို႔ခ်ေတာ္မူပါသည္။ ထိုစဥ္က နိႆယလြတ္ပို႔ခ်နိုင္မွသာ စာတတ္သည္ဟု
အသိအမွတ္ျပဳၾကပါသည္။
ဝိပႆနာဓူရ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
ဒုတိယကမၻာစစ္ၾကီး ျဖစ္လာသည့္အခါ စာေပက်မ္းဂန္ ပို႔ခ်ေတာ္မူျခင္းကို ရပ္နားေတာ္မူ၍
ေျမလွ်ဳိးမိုးပ်ံ စ်ာန္အဘိညာဥ္ တန္ခိုးတို႔ကို ရေတာ္မူလိုသည့္ ဆႏၵေတာ္မ်ား ျပင္းျပလာသည့္
အတြက္ မဂၢင္ေခ်ာင္မွထြက္၍ (ေရွးအေခၚ)ဂူၾကီးေခ်ာင္ (ယခုအေခၚ)မေနာမယေခ်ာင္သို႔
ေျပာင္းေရႊ႕ သီတင္းသုံးေတာ္မူလ်က္ ဝိပႆနာဓူရ အလုပ္မ်ားကို မေနမနား အခ်ိန္ကို အခ်ည္း
နွီးမထားဘဲ ၾကိဳးစားအားထုတ္ေတာ္မူပါသည္။
တပည့္မ်ားနွင့္ ဆက္ဆံပုံ
~~~~~~~~~~~~~~~
မိမိထံသို႔ေရာက္လာသူ တပည့္ ဒါယကာ ဒါယိကာမ်ားအား အယုတ္အလတ္ အျမတ္မေရြး
တစ္ေျပးတည္းထား၍ ဆက္ဆံေတာ္မူပါသည္။ ထီးျဖဴရံုအတြင္း တရားနာျခင္းကိုပင္လ်ွင္
အလ်ွင္ေရာက္သူက ေရွ႕မွထိုင္၍ ေနာက္မွေရာက္သူက ေနာက္မွာထိုင္ရပါသည္။ မည္မ်ွ ဓ
နဥစၥာ ဂုဏ္ပါဝါတို႔ ၾကီးေစကာမူ ေရွ႕တက္ခြင့္မရပါ။
သာသနာျပဳေတာ္မူပုံ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးသည္ မေနာမယေတာင္တန္းနွင့္တကြ အနီးရွိ ေတာင္ဝန္းတစ္ခုလုံး
ဘုရားငယ္ ေစတီငယ္ ဂူငယ္ ေက်ာင္းငယ္ ေရကန္ငယ္တို႔ျဖင့္ ေဖြးေဖြးျဖဴေအာင္ သာသနာ
ျပဳေတာ္မူခဲ႔ပါသည္။ ဘုရား ေစတီ ေက်ာင္းတိ႔ုကို ၾကီးၾကီးမားမား တည္ေတာ္မမူဘဲ အျမင့္
ဆုံး ကိုးေတာင္ ပမာဏမ်ွသာ တည္ေတာ္မူခဲ႔သည္။ ေရကန္ကိုမူ ေက်းငွက္တိရစၧာန္မ်ား ေ
သာက္သုံးနိုင္ရန္ အင္တုံ ပမာဏမွ စ၍ ေပ ၄၀/၅၀ ပတ္လည္ တိုင္ေအာင္ေသာ ေရကန္ၾ
ကီးငယ္တို႔ကို မ်ားစြာတည္ေတာ္မူခဲ႔ပါသည္။
ဘုရားဘြဲ႔ေတာ္မ်ားမွာ သတၱဌာန ဘုရားမ်ား အပါအဝင္ ေရႊမုေ႒ာ, ေရႊဟသၤာ.ၾကံတိုင္းေ
အာင္,အမတ စသည္ျဖင့္ ေပးေတာ္မူခဲ႔ပါသည္။ ေခ်ာင္အမည္မ်ားမွာ- မေနာမယ ဤေခ်ာ
င္၌ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးသည္ စိတ္အလိုရွိတိုင္းျပီးေတာ္မူပါသည္။ အဓိကအားျဖင့္ သီတ
င္းသုံးေတာ္မူပါသည္။ အံ႔ဖြယ္ျဖစ္ရပ္မ်ားကိုမူ သတိထားသူ ဒါယကာ ဒါယိကာမမ်ားသာ
သိၾကပါသည္။ မဟိဒိၶ ဤေခ်ာင္၌ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးသည္ သူမတူေအာင္ တန္ခိုးၾကီးေ
တာမူပါသည္။ တန္ခိုးဣဒၶိပါဒ္တို႔နွင့္ျပည့္စုံ၍ ကိုးကြယ္သူတို႔ျဖင့္ လ်ွမ္းလ်ွမ္းေတာက္ ေသာ
အခ်ိန္ ျဖစ္ပါသည္။
အမတ ဤေခ်ာင္၌ ဆရာေတာ္ၾကီးသည္ မအို မနာ မေသရာျဖစ္ေသာ တရားထူးကို သိျမ
င္ေတာ္မူသည္ဟု အမ်ားက ယူဆၾကပါသည္။ အမတဟူသည္ နိဗၺာန္ အမည္တည္း။
စံေတာ္မူ မိမိေနာက္ဆုံး ပ်ံလြန္ေတာ္မူရမည့္ ဌာနကို ၾကိဳတင္သိရိွေတာ္မူသကဲ႔သို႔ ဘဝဇာ
သိမ္းေတာ္မူသည့္အခါ အျခားေခ်ာင္ေတြရွိလ်က္ ၄င္းစံေတာ္မူ ေတာင္ေပၚသို႔ၾကြေရာက္၍
ပ်ံလြန္ေတာ္မူပါသည္။
မေနာမယဥယ်ာဥ္
~~~~~~~~~~~
မႏၲေလးျမိဳ႕သို႔ၾကြေရာက္သည့္အခါ သီတင္းသုံးရန္ တပည့္ ဒါယကာ ဒါယိကာမတို႔မွ ေဆာ
က္လုပ္လွဴဒါန္းထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေခတၱ သီတင္းသုံးသည့္ ယာယီစံေက်ာင္းေတာ္သာျဖ
စ္ပါသည္။ အေရွ႕ျပင္ ပန္တ်ာေက်ာင္းအနီး၌တည္ရွိျပီး ယခုအခါ မႏၲေလးေက်ာင္းထိုင္ ဘု
န္းၾကီးသင္တန္ေက်ာင္း ေက်ာင္းအုပ္ဆရာေတာ္ ဦးေကသဝ (အဂၢမဟာဂႏၴဝါစက ပ႑ိတ
)သီတင္းသုံးေတာ္မူပါသည္။
မေနမယ ဆရာေတာ္ၾကီး၏ ဆုေပး
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
မေနာမယ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးသည္ မိမိထံေရာက္လာသည့္ ပုဂၢိဳလ္တိုင္းအား အယုတ္အ
လတ္ အျမတ္မေရြး ေအာက္ပါဆုကိုသာ ေပးေတာ္မူသည္ဟု သိရပါသည္။
ဣစိၧတံ ပတၱိတံ တုယံွ,ခိပၸေမဝ သမိဇၩတု သေဗၺ ပူေရႏၲဳ, သကၤပၸါ, မဏိေဇာတ ရေသာယ
ထာ။
ဣမိနာ ပုညကေမၼန, ဤသို႔ လွဴဒါန္းပူေဇာ္ဖူးေျမာ္ မာန္ေလ်ာ့ ကန္ေတာ့ရေသာ ေကာင္းမူ
ကုသိုလ္ ေစတနာအျဖာျဖာတို႔ေၾကာင့္, ဣစိၧတံ အလိုရွိအပ္ေသာ ပတၱိတံ ေတာင္းတအပ္ေ
သာ, ဝရံ အသက္ရွည္ လိုေသာ ဆုတစ္ပါး, အနာေရာဂါ ကင္းရွင္းစြာ ေနလိုေသာ ဆုတစ္
ပါး, သူခိုး ဓားျပ လူလိမ္ လူေကာက္ မင္းစိုးရာဇာ သူပုန္ စေသာ အႏၲရာယ္ေဘးဒဏ္ ရန္
မာန္ခပ္သိမ္း ကင္းျငိမ္းလိုေသာ ဆုတစ္ပါး။ ၾကံတိုင္ေအာင္ ေဆာင္တိုင္းေျမာက္လိုေသာ
ဆုတစ္ပါး, နိဗၺာန္ကို လ်င္ျမန္စြာ ရယူလိုေသာ ဆုတစ္ပါး, ဤငါးပါးေသာ ဆုထူးဆုျမတ္
အေပါင္းသည္ တုယွံ, သင္ဒါယကာ ဒါယိကာမ အေပါင္းတို႔အား , ခိပၸေမဝ, လ်င္ျမနါေဆာ
စြာ သာလ်ွင္ သမိဇၩတု, ျပည့္စုံေအာင္ျမင္ပါေစသတည္း။
ဒါယကာတို႔က ဧဝံ ေဟာတုl သုံးၾကိမ္ ရြတ္ဆိုေစပါသည္။
ဧဝံ ေဟာတု ဤပေစၥက ဗုဒၶါအရွင္ျမတ္တို႔ ဆုေပးေတာ္မူသည့္အတိုင္း တပည့္ေတာ္တို႔မွာ
လည္း ၾကံတိုင္းေအာင္ ေဆာင္တိုင္းေျမာက္ပါေစေသာ္။
အရြယ္ေတာ္ၾကီး၍ အိုမင္းလာသည့္အခါ အတိုေကာက္အားျဖင့္ အလိုရွိတိုင္း ၾကံစည္တိုင္
း ေရကန္အသင့္ ၾကာအသင့္ ျဖစ္ၾကေစဟုသာ ေပးေတာ္မူပါသည္။
ေအဒီ ၁၈၉၆ ခု (၁၂၅၉ ခုနွစ္)ရဟန္း ၁၅ ဝါ အရ ဂႏၴဓူရ အလုပ္ကို စဝန္႔လႊတ္၍ ဝိပႆနာဓူရ
အလုပ္ စတင္အားထုတ္ေတာ္မူသည္မွစ၍ ပ်ံလြန္ေတာ္မူသည့္တိုင္ တိစီဝရိတ္ဓူတင္ ေဆာ
င္ေတာ္မူပါသည္။
ဆရာေတာ္ၾကီးသည္ သက္ေတာ္ ၈၁ နွစ္ ဝါေတာ္ ၆၁ ဝါရ ေအဒီ ၁၉၅၈ ခု ဒီဇင္ဘာလ
၂၀ ရက္ စေနေန႔ (၁၃၂၀ ခု နတ္ေတာ္လဆန္း ၁၁ ရက္) ညေန ၄ နာရီ ၂၅ မိနစ္အခ်ိန္တြ
င္ စံေတာ္မူ ေတာင္ေပၚ၌ သခၤတဇာတ္သိမ္း၍ ခ်ဳပ္ျငိမ္း ပ်ံလြန္ေတာ္မူပါသည္။
ရဟႏၲာနွင့္ ရဟန္းထူးမ်ား
ေမာင္ပန္းေမႊး၏စာအုပ္မွကူးယူ
ေဖာ္ျပပါသည္။စာ(၄၅၆-၄၆၀)
လိႈင္မ်ဳိးမင္း
